De druk om sneller en veiliger te bouwen weegt al lang op de bouwsector. Meer dan de helft van de wereldbevolking woont in stedelijke gebieden, en dit cijfer zou tegen 2100 oplopen tot 85 %. Tegelijk is er de noodzaak om steden leefbaar te houden en de impact op milieu, hulpbronnen en biodiversiteit te beperken. Het is dus makkelijk te begrijpen waarom modulaire bouw zo sterk groeit: ze biedt oplossingen voor veel van deze uitdagingen.
Deze trend wordt ook genoemd in een van de vier toekomstscenario’s die René Rohrbeck, professor strategie en directeur van de leerstoel "Anticipation, Innovation and Transformation" aan EDHEC Business School, schetst in een studie over de bouwsector tegen 2040.
Wat is modulaire bouw?
Modulaire bouw betekent dat onderdelen van een gebouw buiten de site, in een gecontroleerde industriële omgeving, worden geproduceerd en vervolgens rechtstreeks in het gebouw worden geplaatst. Er bestaan veel benaderingen: van eenvoudige elementen die met gestandaardiseerde verbindingen worden samengevoegd, tot volledig uitgeruste driedimensionale eenheden.
"Wanneer we deze modules niet zien als losse onderdelen, maar als geïntegreerde elementen van veerkrachtige, schaalbare en open infrastructuren, dan worden ze toepasbare oplossingen op wereldschaal," verklaarde Maciej Kranz, technisch directeur bij KONE, tijdens het Millennium Innovation Forum 2022.
Volgens Amy Chen, IT-directeur bij KONE, doet de industrie steeds meer beroep op modulariteit. "De modulaire bouw in de vastgoedsector alleen al zal in Europa en de VS tegen 2030 een marktwaarde van 130 miljard dollar bereiken, met een wereldwijd potentieel van 14,4 biljoen dollar."
Chen verwijst ook naar een rapport van McKinsey uit 2019, waaruit blijkt dat recente modulaire projecten de bouwtijd systematisch met 20 tot 50 % verkorten*. "Voor KONE betekent dit dat we voortdurend zoeken naar manieren om onze klanten te helpen sneller en efficiënter te bouwen, met minder materialen en minder energie," aldus Chen.
Praktijktest in King’s Cross
KONE bracht deze ambitie in 2020 in de praktijk bij het wooncomplex S5 in King’s Cross, Londen, in samenwerking met Laing O’Rourke, om te bewijzen dat modulariteit ook toepasbaar is op liften. Door een oplossing te ontwikkelen en te verfijnen die oorspronkelijk tien jaar eerder op cruiseschepen werd gebruikt, kon KONE cruciale voordelen bieden voor nieuwe vastgoedprojecten.
"In het voorjaar van 2020 hadden we een functioneel systeem ontworpen en twee prototypes geleverd, die beide een succes waren. Ze bewezen dat het concept werkte en dat een lift kon worden gemodulariseerd," zegt Sam Ward, hoofd Technologie & Innovatie bij Laing O’Rourke.
Het hijsen van het moduleblok van de vrachtwagen naar de liftschacht duurt ongeveer 90 minuten, terwijl de installatie vroeger gemiddeld een week per verdieping in beslag nam. De mogelijkheid om een module van drie verdiepingen in anderhalf uur te installeren, betekent een revolutie voor de sector.
Een belangrijk voordeel van dit systeem is dat het een veiliger werkomgeving biedt voor monteurs. "We gaan van een relatief krappe, donkere en vochtige bouwplaats naar een gecontroleerde fabrieksomgeving. Bovendien is er slechts één levering nodig in plaats van meerdere met kleine onderdelen," aldus Ward.
Andere doorslaggevende voordelen: minder opslagruimte nodig, minder werk op hoogte, en een duidelijke vermindering van hinder, stof en lawaai op de bouwplaats.
Modulariteit voor een inclusiever en toegankelijker stedelijk leven
Productiviteit en veiligheid staan centraal bij modulaire bouw. Maar verder dan enkel de bouwfase stroomlijnen, biedt modulariteit ook flexibiliteit in het gebruik van gebouwen. Elementen kunnen eenvoudig worden vervangen, hergebruikt of gemoderniseerd volgens onze veranderende behoeften. Zo wordt het gebouw duurzamer, zowel ecologisch als financieel.
KONE paste dit toe in Shanghai, waar de overheid oplegde dat alle gebouwen van vier verdiepingen voorzien moesten worden van een lift, om tegemoet te komen aan een vergrijzende bevolking. Omdat veel bewoners ouderen of mensen met beperkte mobiliteit zijn, werden spraakinterfaces en toepassingen voor slechtzienden geïntegreerd om liften volledig toegankelijk te maken.
"Wanneer modulariteit ons toelaat de toegankelijkheid van een gebouw in één week te verbeteren in plaats van in een maand, kunnen we ruimtes veel sneller functioneler maken, met minimale hinder voor bewoners," zegt Amy Chen.
"Wij zijn niet enkel een liftenbedrijf, maar een onderneming die zich toelegt op het beheer van personenstromen. Onze missie draait om de manier waarop we mensen kunnen helpen zich binnen en buiten gebouwen te verplaatsen, om zo betere ervaringen te creëren," besluit Chen.
*Bron: “Modular construction: From projects to products”, McKinsey, 2019